નેશનલ પાર્ટીને પહેલા કરતાં બે ગણું વધુ ડોનેશન મળ્યું તો અન્ય પાર્ટીઓના રાજકીય દાનમાં અઢીથી 3 ગણો વધારો નોંધાયો, કુલ 6 પાર્ટીઓને $25 મિલિયન કરતાં વધુનું દાન મળ્યું
તે પતી માઓરી સિવાય, હાલમાં સંસદમાં રહેલા તમામ રાજકીય પક્ષોએ 2023માં દાનમાં મોટો ઉછાળો
New Zealand Political Donations : ન્યૂઝીલેન્ડમાં ભલે અર્થતંત્રની ગાડી ધીમે ધીમે પાટે ચઢતી જોવા મળતી હોય પરંતુ રાજકીય પાર્ટીઓની વાત કરવામાં આવે તો એક પાર્ટીને બાદ કરતાં તમામ રાજકીય પક્ષો માલામાલ થઇ ગયા છે. તે પતી માઓરી સિવાય, હાલમાં સંસદમાં રહેલા તમામ રાજકીય પક્ષોએ 2023માં દાનમાં મોટો ઉછાળો નોંધાયો છે. .
NZ ફર્સ્ટ અને ગ્રીન્સે તેમના અગાઉના વર્ષોમાં જે ભંડોળ પોલિટિકલ ડોનેશનથી એકત્રિત કર્યું હતું તેમાં હવે 3.4 ગણાનો વધારો થયો છે જ્યારે લેબરને ત્રણ ગણું વધુ, ACTને 2.2 ગણું વધુ અને નેશનલને બે ગણું ડોનેશન મળ્યું છે. એક જૂથ તરીકે, સંસદમાં પ્રવેશ મેળવનાર છ પક્ષોએ લગભગ $25 મિલિયન મેળવ્યા હતા – જે ઇતિહાસમાં સૌથી મોટી જાહેર કરાયેલી કુલ રકમ છે અને 2017 માં જાહેર કરવામાં આવી હતી તેના કરતા લગભગ ત્રણ ગણી વધારે છે.
વાસ્તવમાં, 2023માં નાના ડોનેશન રેન્કિંગમાં વર્ચસ્વમાં લેબર નહીં, પરંતુ નેશનલ જોવા મળ્યું છે. નેશનલના કુલ $10.3m દાનમાંથી, $4m ડોનેશન 44,000 જેટલા નાના દાનવીરો દ્વારા મળ્યા છે જેઓએ $1500 જેટલું દાન કર્યું છે. જ્યારે લેબરે નાના દાનવીરોમાંથી $3m જેટલું ડોનેશનલ મેળવ્યું છે.
એકંદરે, નેશનલ, ACT અને NZ ફર્સ્ટ – ગઠબંધન સરકારની રચના કરનાર પક્ષો – લેબર, તે પતી માઓરી અને ગ્રીન્સ સંયુક્ત રીતે કુલ દાન રોકડની બમણી રકમ પ્રાપ્ત કરી છે.
નોંધનીય છે કે $1500થી ઓછી રકમના બિન-અનામી દાનની જાહેરાત કરવાની સાથે સાથે, પક્ષોએ હવે કોઈપણ દાતાનું નામ પણ આપવું જોઈએ જે $5000 કે તેથી વધુ આપે છે. અગાઉ, $15,000 સુધીની કોઈપણ વસ્તુ અનામી પ્રમાણે દાન થઇ શકતી હતી. જેથી હવે આ ફેરફારથી પાર્ટીના દાનની તસવીર પણ બદલાઈ ગઈ છે.
અત્રે એ પણ નોંધવું જોઇએ કે તમામ લેબર સાંસદો તેમના પગારનો એક ભાગ સીધો પક્ષને આપે છે. BusinessNZ એ ગયા વર્ષે NZ ફર્સ્ટને $6000 આપ્યા તરીકે નોંધવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ, પાર્ટીએ કહ્યું કે તે આ દાન અંગે અજાણ છે. ગઠબંધન કરાર પર હસ્તાક્ષર થયા પછી NZ ફર્સ્ટ એ એકમાત્ર પક્ષ છે જેણે વ્યવસાયો પાસેથી દાન મેળવ્યું છે. એગ્રીગેટ્સ કંપની જે સ્વેપે $11,000 અને રેસિડેન્શિયલ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ કંપની હીરો લિમિટેડે $50,000નું દાન આપ્યું છે. પાર્ટીને પ્રોપર્ટી ડેવલપર એન્ડ્રુ ક્રુકઝીનર પાસેથી $19,999 પણ મળ્યા હતા.
હેરોલ્ડ રસેલની એસ્ટેટમાંથી ગઠબંધનની રચના થઈ ત્યારથી નેશનલને એક દાન મળ્યું છે, અને ગ્રીન પાર્ટીએ કલાકાર માર્ટિન બશેર તરફથી $27,000નું દાન પ્રાપ્ત થયું છે.
2023માં સૌથી મોટું સિંગલ ડોનેશન વોરેન લેવિસનું એક વખતનું દાન હતું, જેઓ શીટ મેટલ બિઝનેસમાં છે. પ્રથમ વખત દાતાએ નેશનલને $500,000 આપ્યા હતા. તેમણે NZ હેરાલ્ડને કહ્યું કે ક્રિસ્ટોફર લક્સન પાર્ટી સાથે જે કરી રહ્યા છે તે તેમને ગમ્યું છે. સિરિલ સ્મિથની એસ્ટેટમાંથી 517,970 ડોલરની ભેટ આપવામાં આવી ત્યારે 2014 પછી પક્ષને વ્યક્તિ તરફથી મળેલું તે સૌથી મોટું સિંગલ દાન હતું.
માર્ક વાયબોર્ન ($200,000), હ્યુજ બાર ($182,167), જેન્ની ગિબ્સ ($155,000) અને નિકોલસ મોબ્રે ($150,000)ની એસ્ટેટ તરફથી વિવિધ પક્ષોને 2023 નું અન્ય મોટું દાન મળ્યું છે. કુલ મળીને, કોવિડ-યુગ ચૂંટણી 2020માં બે અને 2017માં સાતની સરખામણીમાં $100,000 કે તેથી વધુના 26 દાન નોંધાયા હતા.
કેટલાક દાતાઓ વિવિધ પક્ષોની આસપાસ નાણાં ફેલાવતા રહ્યા છે, જેમ કે ધ રેન્ક ગ્રુપ અને તેના અબજોપતિ ડિરેક્ટર ગ્રીમ હાર્ટ, જેણે ACT, નેશનલ અને NZ ફર્સ્ટને $446,000 આપ્યા હતા. આ પછી તેમણે 2022 માં ACT અને નેશનલને $225,000 આપ્યા છે.
જેની ગિબ્સે છેલ્લા એક દાયકામાં $700,000 થી વધુનું દાન કર્યું છે. આ સમય દરમિયાન તેણીએ ફક્ત ACTને જ દાન આપ્યું છે, જે પાર્ટી તેના ભૂતપૂર્વ પતિ એલન ગિબ્સ સાથે નજીકથી જોડાયેલી હતી.