ભારતીયોના મોટાપાયે વિઝા નામંજૂર કરવામાં ન્યૂઝીલેન્ડ મોખરે, યુકે અને શેંગેન દેશોના વિઝા રિજેક્શન સૌથી વધુ, અમેરિકાના વિઝા રેજ્કશન રેટમાં આશ્ચર્યનજક ઘટાડો
આપણું ગુજરાત ન્યૂઝ.
વિદેશમાં જવાનું સપનું ઘણાં ભારતીયો જુએ છે પરંતુ દરેકને આ સફળતા મળતી નથી. એક રિપોર્ટ પ્રમાણે છેલ્લા એક વર્ષમાં ભારતીયોએ વિઝા રિજેક્શનને પગલે 662 કરોડનું નુકસાન કર્યું છે. જેમાં શેંગેન કન્ટ્રીઝ ઉપરાંત યુએઇ, ઓસ્ટ્રેલિયા, ન્યૂઝીલેન્ડ જેવા દેશોના વિઝિટર વિઝાના નામંજૂર દરમાં ઘણો વધારો થયો છે.
મહામારી પછીના યુગમાં યુકે, ઓસ્ટ્રેલિયા, ન્યુઝીલેન્ડ અને શેંગેન ક્ષેત્રના દેશોમાં વિઝિટર વિઝા માટે અસ્વીકાર દરમાં વધારો થયો છે. અને 2025 માં હેનલી પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સમાં ભારતનું વૈશ્વિક રેન્કિંગ 80માથી 85મા સ્થાને પહોંચવાથી પરિસ્થિતિમાં મદદ મળે તેવી શક્યતા ઓછી છે.
છેલ્લા એક વર્ષમાં, ભારતીય પ્રવાસીઓએ આ સ્થળોએથી વિઝા અસ્વીકારને કારણે સામૂહિક રીતે આશરે રૂ. 662 કરોડનું નુકસાન કર્યું છે.
વિઝા રિજેક્શનમાં નોંધપાત્ર વધારો
વ્યક્તિગત દેશ માઇગ્રેશન અને સ્ટેટ્સ પોર્ટલના ડેટા અનુસાર, છેલ્લા 12 મહિનાના સમયગાળામાં સબમિટ કરાયેલી દરેક 100 વિઝા અરજીઓ માટે, નીચેના અસ્વીકાર દર નોંધાયા છે:
ન્યૂઝીલેન્ડ: 32.45%
ઓસ્ટ્રેલિયા: 30%
યુકે: 17%
યુએસ: 16.32%
શેંગેન વિસ્તાર: 15.7%
કોરોના બાદ વિઝા રિજેક્શન વધ્યું
આ આંકડાઓ રોગચાળા પહેલાના સ્તરોની તુલનામાં નોંધપાત્ર વધારો દર્શાવે છે. ન્યુઝીલેન્ડ અને ઓસ્ટ્રેલિયામાં સૌથી વધુ વધારો જોવા મળ્યો, રિજેક્શન દરમાં અનુક્રમે 20 પર્સન્ટેજ પોઇન્ટ્સ (pp) અને 14 pp નો વધારો થયો. યુકે અને શેંગેન દેશોમાં 6 pp અને 5 pp નો વધારો થયો. રસપ્રદ વાત એ છે કે, યુએસએનો ટ્રેન્ચ આશ્ચર્ય રીતે ઉંધો જોવા મળ્યો છે. તેના અસ્વીકાર દરમાં 11 pp નો ઘટાડો થયો છે.
પ્રવાસીઓ માટે નાણાકીય નુકસાન
વિઝા અસ્વીકાર ઘણીવાર નોંધપાત્ર નાણાકીય નુકસાન તરફ દોરી જાય છે, ખાસ કરીને કારણ કે ઘણી વિઝા અરજી ફી પરત ન કરી શકાય તેવી હોય છે. ૨૦૨૪ માં, ભારતીય અરજદારોને નીચે મુજબના અંદાજિત નુકસાનનો સામનો કરવો પડ્યો:
ઓસ્ટ્રેલિયા
કુલ દાખલ કરાયેલ વિઝા અરજીઓ: ૩૭૭,૬૧૪
વિઝા મંજૂર: ૨૬૧,૮૫૭
વિઝા નકારવામાં આવ્યા: ૧૧૫,૭૫૭
રિજેક્શન રેટ: ૩૦%
નાણાકીય નુકસાન: રૂ. ૯૩ કરોડ
ન્યૂઝીલેન્ડ
કુલ દાખલ કરાયેલ વિઝા અરજીઓ: ૧૦૩,૯૧૧
વિઝા મંજૂર: ૭૦,૧૯૭
વિઝા નકારવામાં આવ્યા: ૩૩,૭૧૪
રિજેક્શન રેટ: ૩૨.૪૫%
નાણાકીય નુકસાન: રૂ. ૭૨ કરોડ
યુકે
મંજૂર કરાયેલ વિઝામાં ભારતીય નાગરિકોનો હિસ્સો ૨૫% (૫૧૧,૧૬૭) હતો. જ્યારે કેટલા નકારવામાં આવ્યા તેનો કોઈ સત્તાવાર ડેટા નથી, મિન્ટના એક અહેવાલમાં અસ્વીકાર દર ૧૭% અને રૂ. ૧૧૬ કરોડનું નાણાકીય નુકસાન દર્શાવવામાં આવ્યું છે.
યુએસએ
કુલ દાખલ કરાયેલ વિઝા અરજીઓ:
વિઝા મંજૂર: 986259
વિઝા નકારવામાં આવ્યા: 160,958
રિજેક્શન રેટ : 16.32%
નાણાકીય નુકસાન: રૂ. 257 કરોડ
શેંગેન
કુલ દાખલ કરાયેલ વિઝા અરજીઓ: 966,687
વિઝા મંજૂર: 811,290
વિઝા નકારવામાં આવ્યા: 151,752
રિજેક્શન રેટ: 15.7%
નાણાકીય નુકસાન: રૂ. 124 કરોડ
(કુલ ગુમાવેલા પૈસા = નકારવામાં આવેલા વિઝાની સંખ્યા x વિઝા ફી)
વિઝા નીતિમાં ફેરફારો મુખ્ય પરિબળ
ઉદાહરણોમાં UAE દ્વારા મુલાકાતીઓ માટે તેમના બેંક ખાતામાં ઓછામાં ઓછા 5,000 AED, રિટર્ન ટિકિટ અને રહેઠાણનો પુરાવો રાખવાની આવશ્યકતા શામેલ છે. તેવી જ રીતે, કેનેડાએ નવેમ્બર 2024 માં તેના 10 વર્ષના બહુવિધ-પ્રવેશ પ્રવાસી વિઝા સ્થગિત કર્યા.
બાલી જેવા લોકપ્રિય પ્રવાસન કેન્દ્રોએ પણ કડક નિયમો લાગુ કર્યા છે, જેમાં વિઝા શરતોનું ઉલ્લંઘન કરનારાઓ માટે જેલની સજાનો સમાવેશ થાય છે. વધુમાં, યુકે, યુરોપિયન યુનિયન અને ન્યૂઝીલેન્ડ જેવા દેશોએ 2024 માં પ્રવાસી વિઝા ફીમાં તીવ્ર વધારો કર્યો હતો.
11 જૂન, 2024 થી, શેંગેન વિઝા ફીમાં 12% નો વધારો થયો:
પુખ્ત વયના લોકો: €90 (રૂ. 8,000)
બાળકો (6-12 વર્ષ): €45 (રૂ. 4,000)
જે દેશો સ્વદેશ પરત ફરવામાં સહકાર આપવામાં નિષ્ફળ જાય છે તેમને €135 થી €180 (રૂ. 12,000 થી 16,000) સુધીની ફીનો સામનો કરવો પડી શકે છે. ન્યુઝીલેન્ડે પણ પ્રવાસી વિઝા માટે ફીમાં વધારો NZD 119 થી NZD 188 સુધી અમલમાં મૂક્યો છે.
ભારતથી વિદેશ પ્રવાસમાં વધારો
મહામારી પછી ભારતના પ્રવાસન ઉદ્યોગમાં જોરદાર તેજી આવી છે. જાન્યુઆરી અને ઓક્ટોબર 2024 ની વચ્ચે, લગભગ 25 મિલિયન ભારતીયોએ વિદેશ પ્રવાસ કર્યો હતો, જેમાં રજાઓ બીજું સૌથી સામાન્ય કારણ હતું, પ્રવાસન મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર. આ 2023 ના સમાન સમયગાળાની તુલનામાં 8.5% નો વધારો અને 2019 થી 12% નો વધારો દર્શાવે છે. 2024 ના અંતિમ આંકડા અગાઉના રેકોર્ડને વટાવી જવાની ધારણા છે.
લોન લઇને પ્રવાસ કરવાનો ટ્રેન્ડ પણ વધ્યો
મુસાફરી સંબંધિત લોનની સરળ પહોંચ પણ આ વૃદ્ધિમાં ફાળો આપે છે. જાન્યુઆરી અને જૂન 2023 વચ્ચે હાથ ધરવામાં આવેલા પૈસાબજાર સર્વેક્ષણમાં જાણવા મળ્યું છે કે વ્યક્તિગત લોન લેનારા 21% ઉત્તરદાતાઓએ મુસાફરીના હેતુ માટે આવું કર્યું હતું.