23 ડિસેમ્બરે સાંજે 6.30 વાગ્યે અંતિમ શ્વાસ લીધા, બેનેગલને ભારત સરકાર દ્વારા 1976માં પદ્મશ્રી અને 1991માં પદ્મ ભૂષણથી નવાજવામાં આવ્યા હતા
Shyam Benegal dies aged 90 : ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીના પ્રખ્યાત દિગ્દર્શક શ્યામ બેનેગલનું નિધન થયું છે. તેમણે 90 વર્ષની વયે અંતિમ શ્વાસ લીધા. પ્રસિદ્ધ ફિલ્મ નિર્માતા વધતી ઉંમરના કારણે ઘણા સમયથી બીમાર હતા. તેમની પુત્રી પિયા બેનેગલે આ સમાચારની પુષ્ટિ કરી અને કહ્યું કે આ એક દિવસ થવાનું હતું. બેનેગલને ભારત સરકાર દ્વારા 1976માં પદ્મશ્રી અને 1991માં પદ્મ ભૂષણથી નવાજવામાં આવ્યા હતા. તેમની સફળ ફિલ્મોમાં મંથન, ઝુબૈદા અને સરદારી બેગમનો સમાવેશ થાય છે. શ્યામ બેનેગલના અંતિમ સંસ્કાર 24 ડિસેમ્બર 2024 ના રોજ શિવાજી પાર્ક, મુંબઈ ખાતે બપોરે 2 વાગ્યે કરવામાં આવશે.
શ્યામનું 90 વર્ષની વયે અવસાન થયું
શ્યામ બેનેગલનું આ દુનિયાને અલવિદા કહીને જતા રહેવું એ સમગ્ર ઈન્ડસ્ટ્રી માટે મોટી ખોટ છે. અહેવાલ છે કે તેમણે 23 ડિસેમ્બરે સાંજે 6.30 વાગ્યે અંતિમ શ્વાસ લીધા હતા. તાજેતરમાં જ તેણે પોતાનો 90મો જન્મદિવસ ઉજવ્યો. અભિનેત્રી શબાના આઝમીએ પોતાના ઈન્સ્ટાગ્રામ પર આ પાર્ટીની તસવીરો શેર કરી હતી. ફોટામાં શ્યામ બેનેગલ, શબાના અને નસીરુદ્દીન શાહ સાથે હસતો અને હસતો જોવા મળ્યો હતો. ડિરેક્ટરનો જન્મ 14 ડિસેમ્બરે થયો હતો.
શ્યામ બેનેગલે ‘અંકુર’થી દિગ્દર્શનનો પ્રારંભ
શ્યામ બેનેગલે 1974માં ફિલ્મ ‘અંકુર’થી દિગ્દર્શનની શરૂઆત કરી હતી. આ ફિલ્મ સામાજિક મુદ્દાઓ પર આધારિત હતી. આ ફિલ્મે તેને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ઓળખ અપાવી. આ સિવાય તેણે મહત્વની ફિલ્મો પણ કરી હતી. તેમણે ‘નિશાંત’, ‘મંથન’, ‘ભૂમિકા’ અને ‘સરદારી બેગમ’ જેવી યાદગાર ફિલ્મો બનાવી, જે આજે પણ યાદ કરવામાં આવે છે.
તે જાણીતું છે કે ‘મંથન’ પહેલી ફિલ્મ હતી જે દર્શકોના આર્થિક સહયોગથી બની હતી. આ ફિલ્મ ડેરી મૂવમેન્ટ પર આધારિત હતી. તેમની ફિલ્મોની સૌથી મોટી ગુણવત્તા એ હતી કે તેઓ સામાન્ય લોકોના જીવન અને તેમના સંઘર્ષની સત્યતાને પ્રમાણિકતા સાથે રજૂ કરે છે.
ઈન્ડસ્ટ્રીને સુવર્ણ રત્નો આપ્યા, ટીવી પર ઐતિહાસિક કામ કર્યું
શ્યામ બેનેગલે ભારતીય સિનેમાને ઘણા મૂલ્યવાન કલાકારો પણ આપ્યા, જેમાં શબાના આઝમી, સ્મિતા પાટિલ, નસીરુદ્દીન શાહ, ઓમ પુરી, અમરીશ પુરી, અનંત નાગ જેવા મહાન કલાકારોનો સમાવેશ થાય છે. ફિલ્મો ઉપરાંત દૂરદર્શન પરની પ્રખ્યાત સિરિયલ ‘ભારત એક ખોજ’ અને ‘કહેતા હૈ જોકર’, ‘કથા સાગર’નું નિર્દેશન શ્યામ બેનેગલે કર્યું હતું.
શ્યામ બેનેગલે તેમના ગુરુ સત્યજીત રે અને દેશના પ્રથમ વડાપ્રધાન જવાહરલાલ નેહરુ પર પણ ડોક્યુમેન્ટ્રી બનાવી હતી. અમરીશ પુરીએ તેમની આત્મકથા ‘એક્ટ ઓફ લાઈફ’માં શ્યામ બેનેગલને ચાલતા ચાલતા જ્ઞાનકોશ તરીકે વર્ણવ્યા છે. શ્યામે કરિશ્મા કપૂર અભિનીત ઝુબૈદાનું દિગ્દર્શન પણ કર્યું હતું, જે અભિનેત્રીની કારકિર્દીની પ્રતિકાત્મક ફિલ્મ ગણાય છે.