વિદેશનીતિના જાણકારો નારાજ, બે વર્ષ પહેલાં વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરનું નિવેદન યાદ આવ્યું જેમાં તેમણે યુરોપના દંભને દુનિયા સમક્ષ ઉજાગર કર્યો હતો. જયશંકરે કહ્યું હતું કે, “યુરોપે સમજવું પડશે કે તેના મુદ્દાઓ વિશ્વના મુદ્દાઓ નથી, પરંતુ વિશ્વના મુદ્દાઓ તેના માટે બિનમહત્વપૂર્ણ છે.”
રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધમાં યુક્રેનને શસ્ત્રો પૂરા પાડીને મદદ કરી રહેલા યુરોપિયન યુનિયને ભારત અને પાકિસ્તાનને સંયમ રાખવાની અપીલ કરી છે, જેના કારણે EUની ભારે ટીકા થઈ રહી છે. યુરોપિયન યુનિયનના ઉપપ્રમુખ અને યુનિયનના વિદેશ બાબતોના ઉચ્ચ પ્રતિનિધિ કાજા કલ્લાસે ભારતના વિદેશ પ્રધાન એસ. જયશંકર સાથે મુલાકાત કરી. તેમણે પાકિસ્તાનના નાયબ વડા પ્રધાન ઇશાક ડાર સાથે ફોન પર વાત કરી અને કહ્યું કે “તણાવ વધારવાથી કોઈને ફાયદો થશે નહીં.”
કાજા કલ્લાસે આતંકવાદને પાકિસ્તાનના સમર્થનની અવગણના કરી, જેનાથી ભારત દાયકાઓથી પીડાઈ રહ્યું છે. સોશિયલ મીડિયા અને વિદેશ નીતિના નિષ્ણાતોએ કાયાની ‘સમાન અંતર નીતિ’ને દંભી અને પક્ષપાતી ગણાવી.
EUનો દંભ ખુલ્લો પડી ગયો
જોકે, વિદેશ નીતિના નિષ્ણાતો અને સોશિયલ મીડિયાના એક વર્ગે કલ્લાસના બેવડા ધોરણોને ઉજાગર કરવા માટે ઝડપથી કામ કર્યું અને યુક્રેન પર રશિયાના આક્રમણ સંબંધિત તેમની જૂની પોસ્ટ્સ ઉઘાડી પાડી, જેમાં તેમણે ખુલ્લેઆમ કહ્યું હતું કે “બચાવ એ ઉશ્કેરણી નથી” અને “આક્રમકને રોકવો જ જોઇએ.” તેમણે લખ્યું, “જો તમે આક્રમક વ્યક્તિને નહીં રોકો, તો તે ક્યારેય નહીં અટકે.”
“મને આશા છે કે યુરોપ શીખી ગયું હશે કે તુષ્ટિકરણ ફક્ત આક્રમકને જ મજબૂત બનાવે છે. આક્રમક જ્યાં સુધી તેને રોકવામાં ન આવે ત્યાં સુધી તે અટકશે નહીં,” કલ્લાસે એક પોસ્ટમાં લખ્યું. બીજી એક પોસ્ટમાં, કલ્લાસે યુક્રેનને યુરોપના લશ્કરી સમર્થનનો બચાવ કરતા કહ્યું, “રક્ષણ એ ઉશ્કેરણી નથી.”
નિષ્ણાતોએ અરીસો બતાવ્યો
એક વિશ્લેષકે ટ્વિટ કર્યું, “EUનું આ નિવેદન ફરી એકવાર ભારત અને પાકિસ્તાનને એક જ સ્કેલ પર તોલવા જેવું છે, જ્યારે જમીની વાસ્તવિકતા સંપૂર્ણપણે અલગ છે.” “સાચું કહું તો, મોટાભાગના ભારતીયોને પાકિસ્તાનના ઐતિહાસિક રેકોર્ડને ધ્યાનમાં રાખીને યુરોપ પાસેથી વધારે અપેક્ષાઓ નથી,” એક વિદેશ નીતિ વિવેચકે ટ્વિટ કર્યું. EU પાકિસ્તાનનું બીજું સૌથી મહત્વપૂર્ણ વેપારી ભાગીદાર છે અને બંને વચ્ચે વર્ષોથી ગાઢ સંબંધો રહ્યા છે.
ORFના સિનિયર ફેલો સુશાંત સરીને ટ્વીટ કર્યું: “વાતચીત અને રાજદ્વારી વાતચીતથી પાકિસ્તાનના સરહદ પારના આતંકવાદને રોકી શકાયો નથી. જો EU ખરેખર આ પ્રદેશની પરિસ્થિતિ જાણતું હોત, તો તેણે આવી ઉપરછલ્લી ટિપ્પણીઓ ન કરી હોત.” સુશાંત સરીને ટ્વીટ કર્યું, “જો તમને કોઈ જાણકારી હોત, તો તમને ખબર હોત કે વાતચીત અને રાજદ્વારીના પ્રયાસો વારંવાર કરવામાં આવ્યા છે (પાકિસ્તાની ઇસ્લામિક આતંકવાદીઓના હાથે ભારતીયોના મોત સાથે) અને તમે પાકિસ્તાનની કાર્યવાહીને અવગણી છે. કૃપા કરીને મને કહો કે વાતચીત અને રાજદ્વારીએ અત્યાર સુધી શું પ્રાપ્ત કર્યું છે?”
કાર્નેગીના મુલાકાતી સાથી ઓલિવર બ્લેરેલએ કહ્યું કે યુરોપનો “સમાન અંતર” અભિગમ નિરાશાજનક હતો. “આ જાગૃતિ અને સંવેદનશીલતાનો અભાવ દર્શાવે છે (આવી ઘટનાઓ પછી ભારતે પાકિસ્તાનને ઘણી વખત પુરાવા આપ્યા છે પરંતુ કોઈ ફાયદો થયો નથી). ભારતને ફક્ત રાહ જુઓ અને જુઓ કહેવાનું અસ્વીકાર્ય છે.”
જયશંકરનું જૂનું નિવેદન વાયરલ થયું
આ નિવેદન પછી, ઘણા લોકોને બે વર્ષ પહેલાં વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરનું નિવેદન યાદ આવ્યું જેમાં તેમણે યુરોપના દંભને દુનિયા સમક્ષ ઉજાગર કર્યો હતો. જયશંકરે કહ્યું હતું કે, “યુરોપે સમજવું પડશે કે તેના મુદ્દાઓ વિશ્વના મુદ્દાઓ નથી, પરંતુ વિશ્વના મુદ્દાઓ તેના માટે બિનમહત્વપૂર્ણ છે.” EUનું આ વલણ ભારતની સાર્વભૌમત્વ અને સુરક્ષા ચિંતાઓને અવગણે છે, પરંતુ તેના બેવડા ધોરણોને પણ છતી કરે છે.